betwisten van 'aanvaarding onder voorrecht van boedelbeschrijving'

[Rica]

Graag leg ik volgende vraag voor:
Mijn moeder (LLE) is bijna 4 j geleden overleden en eerstdaags is de inleidingszitting voor de gerechtelijke V&V.
Mijn broer gaat nu alsnog een verklaring afleggen op de griffie voor aanvaarding onder voorrecht van boedelbeschrijving.
Hij heeft echter m.i. al daden als erfgenaam gesteld, zoals o.a. het verzoek tot de uitbetaling van een verzekeringsbedrag (en is uitbetaald) en goedkeuring voor de betaling van de registratiekosten van het testament en het uitvoeringshonorarium van de notaris (door mij betaald in afwachting van de deblokkering van de bankrekeningen).
Wie (en hoe) beoordeelt of er idd daden als erfgenaam werden gesteld? Moet dit naar de rechtbank? Of valt dit binnen de gerechtelijke V&V en de beoordeling door de aangestelde notaris?
Of hangt dit sowieso af van 'de appreciatie van de rechter'??
Moet ik best toch alle nog te betalen fakturen/schulden aangetekend bezorgen binnen de gestelde termijn?

Alvast dank voor mogelijke informatie!

[asperger]

Volgens mij is uw broer uitstekend op de hoogte van de wetgeving of heeft hij goede raadgevers.
Indien hij met naam als begunstigde van de verzekeringpolis werd aangeduid kan hij inderdaad nog steeds de erfenis verwerpen.
Betalen van honorarium notaris en kosten daarmee samenhangend vormen geen aanvaarding van de erfenis.

Ik zou niet weten waarom dit "naar de rechtbank" moet.

[Rica]

Als begunstigde staat op het formulier van de verzekeringsmaatschappij: "wettelijke erfgenamen van ...", te betalen aan de heer (naam broer) , Rechten voortvloeiend uit de polis: kapitaal overlijden. (verzekeringsnemer = moeder; verzekerde = moeder).
Mijn broer wordt hier vernoemd als 'wettelijke erfgenaam", niet als "begunstigde" van de verzekering. Verzoek tot uitbetaling is m.i. dan ook een daad van erfgenaam?

Vandaar mijn vraag of het naar de Rb moet mocht mijn broer idd een daad van erfgenaam gesteld hebben en de bevestiging hiervan te krijgen met gevolg dat hij niet meer kan aanvaarden onder voorrecht van boedelbeschrijving, maar de nalatenschap volledig heeft aanvaard, inclusief de schulden.

(Als hij aanvaardt onder voorrecht van boedelbeschrijving aanvaardt hij sowieso en kan hij niet meer verwerpen! Hij zal dan wel voor niet meer moeten tussenkomen in de schulden dan wat hij verkrijgt uit de nalatenschap).

[wolf2]

Ik zou toch graag weten wat er letterlijk in het levensverzekeringscontract staat (dus niet op het "formulier"), van welke datum dat contract is en of er een testament bestaat.

Er is een wetswijziging geweest over verzekeringen die toekwamen aan "de nalatenschap"; die begunstiging is nu automatisch geworden "de wettelijke erfgenamen", ook te lezen als testamentaire erfgenamen als die bestaan.

[asperger]

Dus uw broer zijn naam staat er letterlijk en alleen in en niet uw naam?
De angel zit in de details. Zie opm. wolf2.

[Rica]

Op het document dat ik vond staat:
"Abonnementsvoorwaarden 50+ plan leven van Corona (verzekeringen). Aanvang 'abonnementsvoorwaarden': 1/11/1978. Einde abonnementsvoorwaarden: levenslang.
"Hoofdwaarborg: In geval van overlijden van de verzekerde: een gewaarborgd kapitaal van xxx"
"Verzekeringsnemer: naam van mijn moeder."
"Begunstigde: in geval van overlijden: de verzekeringsnemer."
(ik weet dat moeder me vroeger zei dat het bedoeld was om de begrafeniskosten te dekken).

Gezien er nog geen attest van erfopvolging was heeft de verzekeringsmaatschappij, aan de hand van een kopie van het trouwboekje (dat mocht blijkbaar nog in 2012), kopies van de identiteitskaarten van de erfgenamen en een kopie van de overlijdensakte, de helft van het gewaarborgd kapitaal aan mijn broer toegewezen/betaald en de andere helft aan mij.
Gezien ik de begrafeniskosten en koffietafel van mijn rekening had betaald in afwachting van de vrijgave van de bankrekeningen (koffietafel wilde de bank niet betalen, begrafenis wel, maar om er geen 'soep' van te maken heb ik alle betalingen van de fakturen voorgeschoten, met akkoord van mijn broer voor latere terugbetaling aan mij) heeft mijn broer de verzekeringsmaatschappij verzocht zijn deel op mijn rekening te storten, wat ook gebeurde.

Er is een testament, waarin mijn broer en ik de enige erfgenamen zijn.

Ik vraag mij dus af of de brief, geschreven aan de verzekeringsmij, waarin staat:
"ondergetekenden, (broer) en (ik), wettige erfgenamen van verzekerde (naam moeder), verzoeken de hoofdwaarborg met een gewaarborgd kapitaal van xxx integraal te willen uitbetalen op één rekening (rekening op mijn naam). Getekend door mijn broer en mezelf. Gedaan op 9/12/2012",
een daad van erfgenaam is, gesteld door mijn broer (en uiteraard ook mezelf), wat zou betekenen dat mijn broer de nalatenschap dan niet meer kan aanvaarden onder voorrecht van boedelbeschrijving gezien hij door het stellen van een daad van erfgenaam de nalatenschap reeds zou aanvaard hebben?

Kan ik met deze informatie mijn casus verduidelijken? Alvast dank voor de hulpbereidheid van het forum!

[Rica]

Bovendien lees ik in art. 808 BW 1e en 2e lid: "Bij vrijwillige aanvaarding onder voorrecht ... mag de erfgenaam geen niet-bevoorrechte schuldeiser of legataris betalen vóór het verstrijken van de termijn, gesteld in art. 793 2e lid. (Dit is m.i. de periode van 15 dagen tussen het afleggen van de verklaring op de griffie en publicatie in BS en + 3 maanden voor SE om zich kenbaar te maken).
Quid indien de persoon, die alsnog wil aanvaarden onder voorrecht van boedelbeschrijving, reeds vóór de verklaring op de griffie om te aanvaarden onder voorrecht.. reeds niet-bevoorrechte SE's betaalde (of toestemming gaf te betalen)??
Want (toestemming tot) betalen van de koffietafel is dan misschien geen 'daad van erfgenaam', maar het is wél het betalen van een niet bevoorrechte SE. Zo ook het betalen van het uitvoeringshonorarium van de notaris i.v.m. een authentiek testament.

[Rica]

En er is de schriftelijke overeenkomst dd. 1/8/2012 tussen "de erfgenamen van wijlen (moeder)", waarin o.a. staat "gezien de rekeningen van (moeder), wegens overlijden geblokkeerd zijn en deblokkering enige tijd vraagt zal (X= ik) de betaling van facturen aan wijlen (moeder) of betalingen m.b.t. haar nalatenschap (cf. kosten attest erfopvolging en andere) voorschieten. (Broer) verklaart zich hierbij voor deze voorgeschoten bedragen akkoord tot onvoorwaardelijke teruggave aan (X) van de voorgeschoten gelden van zodra de geblokkeerde rekeningen door de banken worden vrijgegeven." (in deze overeenkomst werd ook de betaling van de koffietafel door hem al goedgekeurd).
Stelt mijn broer hier geen 'daad van erfgenaam'? Hij maakt in deze overeenkomst geen enkel voorbehoud van al/niet aanvaarden onder voorrecht van boedelbeschrijving, noch dat alleen bevoorrechte schuldeisers mogen betaald worden binnen deze overeenkomst.

[wolf2]

Dit zal niet het antwoord zijn dat U wou horen.
De ganse idee van het aanvaarden van een erfenis, is vermenging van de boedels.

Bij overlijden van moeder is er haar "boedel".
Daar zit actief geld, maar ook schulden.

De bedoeling is dat een erfgenaam zowel actief en schulden tot zich neemt zodat zijn actief vermengd raakt met het actief van zijn moeder.
En dat de schulden van zijn moeder, zijn schulden worden.
Allemaal in die mate dat schuldeisers en schuldenaars het verschil niet meer kunnen zien; en dat er geen tussenschotten meer zijn.
Aanvaarden onder voorrecht van bb plaatst tijdelijke tussenschotten en een soort veiligheidsklep.

Nu, de begrafenis is geen schuld van uw moeder. En de koffietafel die de erfgenamen willen organiseren, ook niet. De bloemstukken ook niet, enz.
Men zegt wel dat zoiets natuurlijke verbintenissen zijn: ook zonder contract mag van iemand verwacht worden dat hij zijn vader of moeder begraaft.

Dan blijkt de levensverzekering een typische begrafenisverzekering te zijn. Wellicht is het bedrag daar ook min of meer mee in overeenstemming. Is die brief van hem waarin hij zich wettige erfgenaam noemt een vermenging van boedels? Moeilijk toch, als het geld bij U is gekomen (OK, het was allemaal in de "voorschot"-sfeer).

Ik wil maar zeggen: misschien heeft U volgens één of ander artikel BW gelijk. Maar alles wat U aanbrengt zit in de begrafenissfeer. Is hij aléén euro rijker geworden uit het vermogen van zijn moeder? Is er een schuldeiser of schuldenaar die duidelijk kan zeggen: nu ga ik eens een schuld van de moeder gaan innen bij de zoon...

Registratierechten betalen voor het testament is een fiscale daad; daar kan geen aanvaarding uit blijken.
Een notaris een uitvoeringsereloon betalen lijkt me ook onvoldoende. Zijn ook weer geen schulden van uw moeder.

Dus: mijn natte neus zegt dat U met deze elementen uw gelijk niet haalt.

[Rica]

Dank Wolf2 voor uw duidelijke uitleg! Ik begrijp dat er idd nog geen 'vermenging' van vermogens heeft plaats gehad.
Wat mij echter nog niet duidelijk is is de betekenis van 'het stellen van een daad van erfgenaam'. Stelt men pas een daad van erfgenaam als de vermogens daadwerkelijk vermengd worden?
En ik begrijp dat alle kosten, die in casu in de begrafenissfeer liggen, geen schulden zijn van moeder, maar toch wel van haar nalatenschap? Als men beslissingen neemt die betrekking hebben op de nalatenschap, handelt men dan niet als erfgenaam?
In mijn eerdere vraag op dit forum 'daad van erfgenaam stellen' was uw mening i.v.m." het ereloon van de notaris voor uitvoering testament, zelf betalen of laten betalen uit de massa = echt een stap te ver, denk ik" en "dat vind ik onmiskenbaar een aanvaarding"...
Wat maakt dat dit volgens u nu geen 'daad van erfgenaam' meer is en dat bijgevolg mijn broer de nalatenschap alsnog wél zal kunnen aanvaarden onder voorrecht van bb? (GEEN kritiek hé! Ik wil het alleen graag proberen te begrijpen).

Mij gaat het er om dat mijn broer, reeds van bij het voorlezen van het testament, weet dat er een aanzienlijke schuld is. Hij heeft niet gereageerd binnen de 3 maanden om de nalatenschap te aanvaarden onder voorrecht van bb. Na bijna 4 jaar dwarsliggen wordt het nu toch een gerechtelijke V&V. Hij doet al het mogelijke om de procedure zo duur mogelijk te maken (cf akkoord gaan met voorstel om bij een notaris in bemiddeling te gaan, mij alles laten betalen en dan niet komen opdagen op de bemiddeling...) en nu gaat hij alsnog een verklaring afleggen om de nalatenschap te aanvaarden onder voorrecht van bb. Als hij dus al een daad als erfgenaam zou gesteld hebben zou ik dat uiteraard graag inroepen. Maar ik ben dan eerst wel graag 'zeker' of ik enige kans op succes heb...

[Rica]

@ Wolf2: sorry, als ik mag, aansluitend nog graag een vraagje: U schrijft hierboven: "is hij al 1 euro rijker geworden uit het vermogen van zijn moeder? Is er een SE die duidelijk kan zeggen: nu ga ik eens een schuld van de moeder gaan innen bij de zoon..."
Hierop zou ik antwoorden (maar waarschijnlijk zie ik dit ook verkeerd): ja, mijn broer is idd rijker geworden uit het vermogen van moeder, gezien hij voor 1/3 volle eigenaar is geworden van haar onroerend goed (weliswaar nog in onverdeeldheid, maar wél voor 1/3 volle eigenaar) en dit wordt m.i. o.a. bevestigd door het feit dat hij jaarlijks, zonder enig voorbehoud, de roerende voorheffing op dit 1/3 deel volle eigendom betaalt.
En ja, ik ben schuldeiser van een schuld van moeder en ik wil 1/3 van de schuld bij mijn broer innen... (En het is nu de vraag in hoeverre hij in die schuld dient tussen te komen afhankelijk van het feit of hij de nalatenschap reeds volledig heeft aanvaard of alsnog kan aanvaarden onder voorrecht van bb). U ziet het, ik begrijp het nog altijd niet (mijn excuses!).

[asperger]

Hoe is uw broer in het bezit gekomen van dat 1/3 van het onroerend goed?
Heeft hij dat samen met jullie moeder gekocht?

[Rica]

@ asperger: Bij testament liet mijn moeder 1/3 van haar nalatenschap na aan mijn broer en 2/3 aan mij. Bijgevolg werd mijn broer voor 1/3 volle eigenaar van haar onroerend goed. (Staat ook zo aangegeven op de jaarlijkse inning van de onroerende voorheffing, die door mijn broer niet wordt betwist (en bij mij weten ook geen voorbehoud bij wordt gemaakt). We krijgen elk afzonderlijk ons aanslagbiljet, respectievelijk voor 1/3 en 2/3 en we betalen elk afzonderlijk de onroerende voorheffing).
(onroerend goed is nog in onverdeeldheid. De roerende goederen staan nog geblokkeerd bij de bank - betreft geen echt noemenswaardig bedrag).

[Rica]

En ik blijf maar 'proberen' ... (SORRY!) :
ik lees dat' wanneer een erfgenaam een daad van beschikking stelt, hij de nalatenschap stilzwijgend aanvaardt'.
En 'men stelt een daad van beschikking indien men goederen uit de nalatenschap gebruikt, meeneemt of verkoopt'.

Mijn broer gebruikt al jaren (gratis) garages, achteraan in de tuin voor stalling van zijn old timers (plaats voor een 7-tal auto's). Hij betaalde al die jaren zelf de brandverzekering voor deze garages. Deze situatie is ongewijzigd na het overlijden van moeder (4 jaar).
Kan ik hier iets mee? Ik weet niet hoe ik dit dan moet interpreteren... Hij is nu m.i. voor 1/3 volle eigenaar van die garages, zijnde goederen uit de nalatenschap, en gebruikt die goederen uit de nalatenschap ook (weliswaar voor 100% zonder betaling van een 'bezettingsvergoeding' voor de 2/3 volle eigendom, waar ik m.i. eigenaar van ben). Is dit dan een 'daad van beschikking' en bijgevolg een stilzwijgende aanvaarding??

[wolf2]

Ik geef toe dat ik een onderscheid maak tussen wettekst en wat volgens mij de toepassing er kan van zijn. Zoals ik al schreef: wellicht is er wel een artikel te vinden in het BW dat zegt dat hij een daad van aanvaarding heeft gedaan.
Maar als U met concrete elementen komt (begrafenis, koffietafel, begrafenisverzekering) dan wankelt uw zaak behoorlijk.
De wettekst lezen is uiteraard nuttig en nodig; ik wou vooral het idee schetsen dat rond aanvaarding en verwerping hangt.
Ik heb vorig jaar alle beslissingen genomen over de uitvaart van een tante van mij; nochtans heeft ze kinderen (maar die kijken al 25 jaar niet naar haar om). Ik heb alles betaald. Toch maakt me dat geen erfgenaam.
Een schuld van moeder innen bij de broer: daar bedoelde ik niet U mee, maar een echte buitenstaander-schuldenaar.
Onroerende voorheffing betalen is opnieuw een fiscale zaak; dat telt niet mee (al bestaat er wel rechtspraak die het anders ziet).
Zelfs een aangifte van nalatenschap indienen EN het successierecht betalen is nog geen daad van aanvaarding.
De brandverzekering voor de garages zal vermoedelijk méér met de inhoud te maken hebben dan met het gebouw. Blijkbaar was hij geen huurder.
Het is niet dat hij de garages in gebruik genomen heeft na het overlijden; zijn goederen stonden er al en ze zijn er blijven staan. Ja, hij gebruikt goederen uit de nalatenschap maar ’t is weer een randgeval.
Als U het mij vraagt: heeft deze man de erfenis van zijn moeder zuiver aanvaard? Ereloon betaald aan een notaris voor een testament; aan een begrafenisverzekeraar vragen alles aan zijn zuster te betalen; zijn auto’s in een garage laten staan. Ja, wellicht wel zeker, maar het springt er wel niet echt uit hé.
PS wie is de schuldeiser, wat voor een schuld is dat en wat deed die schuldeiser de laatste 4 jaar? Heeft U zelf zuiver aanvaard?